مهارت شنیداری یا لسینینگ Listening یکی از اصلی ترین موضوعات در یادگیری زبان انگلیسی و یکی از چهار مهارت زبان شامل گفتاری Speaking ، خواندن Reading ، نوشتن Writing است. به همین علت یادگیری و تقویت آن بسیار ضروری است. لسینینگ ارتباط مستقیمی با اسپیکینگ دارد. از این نظر که تا مادامیکه شما متوجه نشوید طرف مقابل چه چیزی میگوید، نخواهید توانست جواب مناسب بدهید.
برای شما هم اتفاق افتاده است که یک مطلب را بشنوید، ولی متوجه نشوید؟ اینکه مطلب را متوجه نشدید چند دلیل می تواند داشته باشد: گوینده خیلی سریع صحبت میکند، از اصطلاحات سخت و پیچیده استفاده میکند، با لهجه صحبت میکند و یا اینکه کلمات برای شما خیلی نا آشنا هستند و معنای آنها را نمیدانید و …
ما در این مطلب میخواهیم بگوییم که چگونه مهارت شنیداری خود را تقویت کنیم؟ منظورمان از تقویت این است که بتوانیم یک مطلب را هرچند سریع گفته شود متوجه شویم، اصطلاحات را درست بشنویم هرچند مفهوم آنها را متوجه نشویم و …
اما بسیاری از افراد با اینکه در دانشگاه یا کلاس های آموزشی در آموزشگاهها و موسسات زبان انگلیسی، لسینینگ Listening کار کرده اند ولی بازهم نمیتوانند مکالمات و دیالوگهایی که در فیلم و سریالها می بینند و میشنوند درک کنند. همچنین میتوانید از آموزشهای رایگان ما در موسسه زبان فرساد استفاده کنید.
مشکل کجاست؟
۱- تفاوت زبان عمومی با زبان معیار:
مثل همهی زبان های دیگر جهان، افراد برای معاشرت با افراد دیگر به صورت رسمی صحبت نمیکنند. اصطلاحات زبان عمومی (غیررسمی) everyday English از زبان رسمی متفاوت است. اتفاق بد اینکه آنچه ما در کتابها یاد میگیریم شامل این طیف گسترده از زبان انگلیسی نمیشود. زبان بیشتر کتابها رسمی بوده و کمتر اصطلاحات و عبارات عمومی و غیررسمی زبان در آن مورد توجه قرار گرفته و تدریس میشود.
۲- ترکیب واژگان
هنگام صحبت، نباید انتظار داشته باشیم انسانها مثل یک ربات بصورت بریده بریده حرف بزنند. بیشتر اوقات واژگانی که در جمله کنار هم میآیند، در هم ترکیب شده و تلفظ آنها متفاوت میشود. انگار که یک کلمه دیگر هستند مانند:
Is he busy= isi busy
Go out = gowout
Next door= nexdoor
فهمیدن این ترکیبها کمی مشکل است و نیاز به تمرین دارد. افرادی که پیشرفت زیادی در مبحث لسینینگ داشتهاند و توانستهاند این مهارت را تقویت کنند با این مدل ترکیبات آشنایی کامل دارند. پس برای یادگیری آنها عجله نکنید.
۳- انتظار یا اعتماد به نفس کاذب:
برخی افراد تصور میکنند که بعد از چند تمرین لیسنیگ بتوانند هر مکالمهای را درک کنند! در صورتی که این طور نیست. در مهارت مهارت شنیداری خود تمرین زیادی باید داشته باشید.
حال چطور بر این مشکلات فایق آییم؟
ترفند های تقویت مهارت Listening یا شنیداری
1- از فیلم های ساده شروع کنید:
در ابتدای یادگیری مهارت شنیداری listening باید از منابع ساده شروع کنید و قدم به قدم آن را تقویت کنید. برای این کار پیشنهاد ما انیمیشن ها است؛ زیرا انیمیشن برای کودکان ساخته میشوند و به همین علت از کلمات سادتر و تلفظ بهتری برخوردار هستند. مجموعه سرگرمی – یادگیری زبان انگلیسی ببینید.
2- در معرض زبان قرار بگیرید:
حتما شنیدهاید ک برای یادگیری زبان دوم باید در معرض آن قرار بگیرید. از طرفی همه افرادی که به خارج کشور مهاجرت کردهاند زبان آن کشور را به خوبی یاد نگرفتهاند. دلیل این موضوع بسیار ساده و قابل درک است. هر کجای دنیا که باشید باید بطور خودآگاه و خودخواسته خود را در معرض زبان انگلیسی و یا زبان هدف قرار دهید. اگر در شهر لس آنجلس آمریکا یا بقول ایرانیهای این شهر تهرانجلس زندگی میکنید، شهری که ایرانیهای فراوانی دارد ممکن است هیچگاه زبان دوم یعنی زبان انگلیسی یادنگیرید. همین اتفاق ممکن است برای شما در تورنتو کانادا بیافتد. پس اصل اول معرض قراردادن خود آگاه است. اینکه خود را مجبور به ارتباط با زبان انگلیسی کنیم.
برای این کار حتما نیاز به مسافرت خارجه ندارید. شما میتوانید در مکالمات روزمره خود از زبان انگلیسی استفاده کنید. اخبار، فیلم، انیمیشن، داستان صوتی همه و همه آماده خدمت به شما و تقویت مهارت شنیداری یا listening هستند. همچنین با افرادی که انگلیسی را بخوبی یادگرفته اند معاشرت بیشتری داشته باشید و تا جایی که میتوانید در تمام لحظات از انگلیسی استفاده کنید. برای تقویت مهارت لسینینگ ابتدا خوب گوش کنید و هر کجا را که نمیفهمید بپرسید و تکرار کنید. نقاط ضعف خود را شناسایی و آرام آرام برطرف کنید.
3- به یک موضوع اکتفا نکنید:
انیمیشن و فیلم های انگلیسی زبان زیاد ببینید. بجای استفاده از زیرنویس فارسی از زیرنویس انگلیسی استفاده کنید. همینطور فقط به یک موضوع خاص اکتفا نکنید. بعنوان مثال فقط سریال نبینید گاهی اوقات به اخبار، مستندات و … انگلیسی گوش فرا دهید تا با انواع موضوعات و دامنه متفاوتی از لغات و عبارات آشنایی پیدا کنید و آنها را به دفتر واژگان مخصوص خود وارد کنید.
4- مدت تمرین:
در ابتدای یادگیری لازم نیست ک روزی چند ساعت تمرین کنید. اوایل حداقل روزی ۱۰ تا ۱۵ دقیقه و به تدریج به این زمان اضافه کنید تا به روزی یک تا چند ساعت تمرین دست یابید.
5- لسینینگ با تمرین مناسب:
میبایست منابع و فایلهای صوتی مناسب را انتخاب و هریک را چندین بار گوش کنید. هنگام گوش دادن، متن را یادداشت کنید و یا به اصطلاح transcription داشته باشید. نوت برداری را تمرین و اجرا کنید. حتما میدانید متن نویسی و نوت برداری با یگدیگر متفاوت هستند. سپس یادداشت های خود را به مدرس و یا زبان آموزان سطح بالاتر نشان دهید و از ایشان راهنمایی بگیرید.همچنین می توانید از تکنیک شدویینگ یا سایه استفاده کنیید.
6- جایزه و تنبیه:
برای یادگیری بهتر برای خود جایزه و تنبیه در نظر بگیرید. به این صورت که شما تصمیم میگیرید که یک کلیپ را به صورت کامل یاد بگیرید؛ اگر این کار را انجام دادید برای خود جایزه تعیین کنید، ولی اگر انجام ندادید باید برای خود مجازاتی قائل شوید.
7- ساختن تیم تقویت مهارت Listening :
برای خود یک تیم یادگیری زبان انگلیسی تشکیل دهید. برای تقویت مهارت listening نیاز خواهید داشت تا بر ترس خود غلبه کنید، رقابت کنید، کمک بگیرید و انگیزه خود را حفظ کنید. یادگیری تیمی میتواند انرژی و انگیزه شما را در فراگیری زبان انگلیسی دو چندان کند. به فرومها و گروههای فعال بپیوندید و در بحثهای آزاد شرکت کنید. زبان آموزی بیش از هر چیز یک تفریح هست.
8- خودتان را در محیطی کاملا انگلیسی قرار دهید
سعی کنید در یک محیط کاملاً انگلیسی زبان زندگی و کار کنید. سعی کنید در هر کاری که دارید به نحوی خود را با منابع انگلیسی مرتبط و مأنوس نمایید. در درس خواندن، تفریح و … از روشهای مختلفی استفاده کنید که نیازمند مشاهده فیلمهای آموزشی، مستندهای تلویزیونی و … باشد. تا میتوانید اخبار حول پیشه و کسب و کار خود را از طریق سایت ها و منابع انگلیسی پیگیری کنید. این موضوع میتوانند به تقویت مهارت شنیداری شما تاثیر به سزایی بگذارد.
9- با افراد انگلیسی زبان تعامل کنید.
به ورزش، تفریح یا فعالیتهای مشابه با افراد انگلیسی زبان بپردازید. توصیه ما به شما این است که از آشنایان و دوستانی که قبلاً در کشوری انگلیسی زبان زندگی کرده اند و یا حداقل دوستانی که از دانش خوبی از زبان انگلیسی برخوردارند کمک بخواهید.
از این افراد بخواهید اصطلاحات پیچیده، عبارات و … را برای شما به درستی تلفظ کنند. سعی کنید بیشتر شنونده باشید تا یاد بگیرید.
برای این کار میتوانید از برترین و مسلطترین مربیان انگلیسی زبان بهره ببرید و با آنها کلاس یا جلسه خصوصی مکالمه داشته باشید.
10- استفاده از زیرنویسی انگلیسی را به تدریج حذف کنید
اگر به سراغ فیلم ها و مستندهای انگلیسی زبان رفته اید و هنوز شنونده خوبی نیستید، میتوانید از زیرنویس انگلیسی استفاده کنید. ولی خود را به این کار عادت ندهید. به مرور زمان سعی کنید زیرنویس ها را حذف کنید و بر اصل صوت تمرکز کنید.
یادتان باشد که شما زبان آموز هستید. هر کاری که انجام میدهید باید جنبه آموزشی داشته باشد. موضوعات و کارهای مورد علاقه خودتان را پیدا کنید و به سراغ منابع صوتی انگلیسی آن بروید. گوشتان را عادت دهید که به راحتی انگلیسی بشنود.
11- در هنگام شنیدن تمرکز کنید
ممکن است در محیطی قرار بگیرید که همه انگلیسی صحبت کنند، رادیو برای شما به زبان انگلیسی اخبار را بگوید، فیلم انگلیسی هم در حال پخش باشد و … .
در این صورت فقط صوت ها به گوش شما میرسد ولی شاید هیچ کدام را به درستی گوش نکنید. اگر میخواهید مهارت انگلیسی را تقویت کنید باید بتوانید در همچین محیطی بر روی یک مورد تمرکز کنید و مطالب آن را پیگیری کنید.
به عنوان مثال اگر در حال انجام کار هستید و از تصویر نمیتوانید استفاده کنید، سعی کنید بر روی صوت رادیو تمرکز کنید.
برای اینکه این مطلب را بهتر متوجه شوید میتوانید مقاله «تفاوت شنیدن با گوش دادن» را ببینید.
خلاصه
مهارت شنیداری در همهی مهارتهای دیگر زبان میتواند دخیل باشد و نقش مهمی در یادگیری زبان ایفا میکند. درنتیجه در تقویت و بهبود آن درنگ نکنید. راهکارهایی برای تقویت مهارت listening ارائه شد که با همراهی، تلاش و پشتکار شما مفید به فایده خواهد بود.